Z natury człowieka pociąga to, co niebezpieczne. Dlatego właśnie lubimy przyglądać się widocznym na burzowym niebie piorunom. Jest tak jednak tylko wtedy, gdy siedzimy w bezpiecznym domu i czujemy się niemal nietykalni. Należy jednak pamiętać, że zarówno burza, jak i często towarzyszące jej pioruny to potęga i żywioł, który przemieszcza się z ogromną prędkością, nad którym nie sposób zapanować. Aby niepotrzebnie się nie narażać, warto zawczasu poznać odpowiedzi na takie pytania, jak chociażby: co przyciąga pioruny, jak powstaje piorun lub jak się chronić przed ich uderzeniem?
W skrócie:
- Pioruny zawierają ogromną moc, a ich napięcie może sięgać nawet 100 milionów woltów,
- Efekty uderzenia pioruna mogą być bardzo niebezpieczne dla człowieka i jego mienia,
- Miejsca, które najbardziej przyciągają pioruny to te, które są szczególnie narażone na uderzenie potężnego wyładowania elektrycznego, takie jak wieże, maszty i najwyższe budynki. Warto unikać takich miejsc podczas burzy.
Dlaczego pioruny są tak niebezpieczne?
Tak jak już wspomnieliśmy, pioruny są niezwykle niebezpieczne. Można śmiało powiedzieć, że to energia w najczystszej postaci. Moc, jaką w sobie skrywają jest ogromna. Natężenie prądu w najsilniejszych z piorunów może wynosić 150 tysięcy amperów, z kolei napięcie osiągnąć może nawet wartość 100 milionów woltów! Dla porównania w naszych domowych gniazdkach elektrycznych napięcie wynosi zaledwie 230 woltów.
Czym może grozić uderzenie pioruna?
To oczywiście zależy od tego, czy mówimy o przedmiocie martwym, czy w skrajnych przypadkach o porażeniach żywych osób. Do najczęstszych skutków można zaliczyć chociażby:
- przepalenie urządzeń elektrycznych,
- pożary,
- śmierć (w przypadku istot żywych).
Jak więc widać, konsekwencje mogą być naprawdę groźne. Dlatego właśnie nie możemy bagatelizować ryzyka, a raczej zdobyć choć podstawową wiedzę na temat co przyciąga pioruny. To z pewnością pomoże nam się przed nimi uchronić. Wystarczy, że na przykład będziemy unikać miejsc szczególnie narażonych na uderzenie potężnego wyładowania elektrycznego.
Jakie miejsca najbardziej przyciągają pioruny w czasie burzy?
Prawa fizyki w gruncie rzeczy nie są tak skomplikowane, jak to niektórzy chcą przedstawiać. Wystarczy wziąć pod uwagę chociażby takie zjawisko jak uderzenie pioruna. Miejsca, które są szczególnie na nie narażone są stosunkowo łatwe do przewidzenia. Dlaczego? Ponieważ pioruny nie są złośliwymi tworami, które uderzają gdzie popadnie w sytuacji, gdy powstaje burza. O nie! Starają się po prostu dotrzeć do ziemi najkrótszą i najbardziej optymalną dla nich trasą, aby mogły wytracić swój ładunek elektryczny. Poszczególne pioruny mogą uderzać w ziemię, bądź przeskakiwać pomiędzy chmurami. W chmurze burzowej wieje bardzo silny pionowy wiat, w wyniku którego dochodzi do tarcia się kryształków lodu z kroplami wody. W taki sposób powstaje wyładowanie. Ładunki elektryczne w chmurze rozdzielają się, u podstaw zbierają się elektrony o ładunku ujemnym, gdy ku górze kierują się ładunki dodatnie. Samo powietrze na przykład nie jest zbyt dobrym przewodnikiem prądu. Dlatego właśnie pioruny szukają czegoś, co ułatwi im dotarcie do ziemi. Są to właśnie wysoko położone obiekty czy budynki, które mają potencjał rozładowania napięcia poszczególnych cząsteczek.
Co przyciąga pioruny?
Przyszedł więc czas, aby odpowiedzieć na kluczowe pytanie. Co przyciąga pioruny?Jeśli mowa o wspomnianych powyżej budynkach, nie będzie zaskoczeniem, gdy powiemy, że to wysokie budynki są najbardziej narażone. Są to chociażby wieżowce bądź kościoły. Zwłaszcza gdy ich szczyt zwieńczony jest wieżyczkami w które piorun może uderzyć.
Nie oznacza to jednak, że pioruny są przyciągane wyłącznie przez obiekty, które mają po kilkanaście metrów. Dobrymi przewodnikami mogą się również okazać chociażby metalowe przedmioty takie jak słupy elektryczne, lampy uliczne czy nawet trakcje tramwajowe. Nie od dziś bowiem wiadomo, że metal jest doskonałym przewodnikiem prądu.
Co ciekawe zdarzają się również przypadki, gdy błyskawice uderzają również w drzewa, plaże oraz zbiorniki wodne, zwłaszcza te, ze słoną wodą jak chociażby morza. Jak więc widzimy, nawet przyroda może ulec zniszczeniu przez potężną siłę żywiołu.
Zastosuj te 3 kroki, kiedy zbliża się burza
Skoro już wiemy, dlaczego burze są tak niebezpieczne i, że w trakcie jej trwania lepiej pozostać w domu, omówmy krótko, jak zachować maksimum ostrożności. Niestety bowiem nawet w domu nie jesteśmy w 100% bezpieczni. Możemy jednak zrobić kilka rzeczy, które znacznie zminimalizują ryzyko, że to właśnie w nasz dom uderzy następny piorun.
Odłączenie z gniazdek wszelkich urządzeń elektrycznych
Jest to powszechnie znana metoda. Wiedząc, że wszelkie urządzenia elektryczne, które działają w trakcie burzy mogą przyciągnąć wyładowania atmosferyczne, należy je na czas burzy całkowicie odłączyć od ich źródła zasilania. Nie tylko uchroni to je przed ewentualnym zepsuciem, ale również może stanowić ochronę dla całego mieszkania oraz domowników. Gdyby bowiem pozostawić włączone urządzenie, mogłoby ono stać się zapalnikiem, które po uderzeniu pioruna wywołałoby pożar.
W tym momencie należy jednak wspomnieć o czymś istotnym, o czym niestety często zapominamy. Robimy to całkowicie przypadkiem lub z czystego lenistwa. Zdarzyć się może, że zamiast odłączyć urządzenie z gniazdka, tylko je wyłączymy. To jednak finalnie niczego nie zmienia. Dany sprzęt wciąż przyciąga błyskawice i może ulec zniszczeniu.
Powtórzmy więc raz jeszcze. W trakcie burzy musimy kategorycznie odłączyć od prądu wszelkie urządzenia elektryczne!
Warto przeczytać: Jak obliczyć jak daleko jest burza?
Pozamykanie okien
Innym równie ważnym elementem podczas szalejącej na zewnątrz burzy, jest szczelne pozamykanie wszystkich okien. Owszem, często otwieramy je chociażby po to, by wpuścić ten orzeźwiający wiatr czy świeże powietrze do naszych mieszkań. Tego jednak zdecydowanie nie powinno się robić. Dlaczego? Ponieważ w ten sposób niejako zapraszamy pioruny do własnego domu. Otwieramy im łatwą drogę.
Co ciekawe, z tej możliwości korzystają nie tyle podłużne błyskawice, ile tak zwane pioruny kuliste. Są one same w sobie fascynującym zjawiskiem. Mówiąc krótko, są to rzadkie przypadki meteorologiczne, które jednak są równie niebezpieczne co zwykły piorun. Wyglądem przypominają jasno świecącą kulę o średnicy od kilku do nawet kilkudziesięciu centymetrów. Poruszają się one po znanej tylko sobie drodze, a ich ruchom towarzyszy odgłos przypominający syczenie czy trzeszczenie.
Jeśli już mowa o oknach i zachowaniu bezpieczeństwa w trakcie burzy. Pamiętajmy, aby nie stać w pobliżu szklanych szyb, kiedy na zewnątrz panuje nawałnica. Grozi to szczególnym niebezpieczeństwem, jeśli szkło zostanie z jakiegoś powodu roztrzaskane, a my znajdziemy się w polu jego rażenia.
Alternatywne źródła światła oraz dostęp do mediów
Może się zdarzyć, że burza będzie tak silna, iż linie napięcia zostaną zerwane, a co za tym idzie w domach zapanuje ciemność, a czasami wręcz chaos. Do tego rzecz jasna nie możemy dopuścić. Mając więc taką sytuację na uwadze, należy zawczasu się na nią przygotować. Praktycznymi krokami, jakie możemy podjąć, są chociażby zakup alternatywnego źródła światła takiego jak świeczki czy latarki. W skrajnych przypadkach powinniśmy również zadbać o swobodny dostęp do informacji, poprzez radio na baterie. W końcu bez prądu na niewiele zdadzą się nam telewizory czy komputery.
Skuteczne działanie jeszcze przed nadejściem burzy
Jednym ze sprawdzonych sposobów na przygotowanie się przed zbliżającą się burzą jest śledzenie radarów pogody na żywo. Na naszej stronie znajdziesz między innymi bardzo dokładny radar burz. Dzięki niemu w rzeczywistym czasie możesz śledzić zbliżające się wyładowania atmosferyczne. Znajomość aktualnego stanu pogody pozwoli podjąć odpowiednie działania czy nawet zawczasu zmienić plany dotyczące wyjazdów.
Wiemy już co przyciąga pioruny i jak się przed nimi chronić. Teraz więc żadna burza nie będzie nam straszna!